Srpska pravoslavna crkva i vjernici danas slave Cvijeti, dan kada je Hrist svečano ušao u sveti grad Jerusalim.
Cvijeti uvek padaju u nedjelju, dan nakon Lazareve subote (Vrbice), šeste nedjelje Velikog posta i nedjelju dana pred Uskrs.
Ustanovljen je u Jerusalimu krajem IV veka kao uspomena na posljednji, carski i svečani ulazak Hrista u sveti grad Jerusalim, jašući na magaretu. Tom prilikom narod ga je dočekao kao Cara, prostirući svoje haljine i grančice drveća, noseći u rukama palmove grančice.
U Srbiji su Cveti i istorijski praznik, pošto je tog dana 1815. godine počeo Drugi srpski ustanak protiv osmanlijske vlasti.
Običaj je da se na Cvijeti bere cvijeće, ali se ne unosi u kuću, nego se ostavlja u dvorištu u posudi sa vodom.
Vjera i običaji
Cvijeti se slave u svim hrišćanskim zemljama, ali sa neznatnom razlikom u običajima. Ta tradicija naročito je razvijena u Srbiji gdje se o ovom prazniku veoma vodilo računa.
Uoči ovog praznika, drži se večernja, vrši se litija s palmovim grančicama ili vrbama. Grančice se tokom godine čuvaju pored slavske ikone u domovima. Uoči Cveti djevojke i djeca odlaze u polja i beru cvijeće. Najčešće velike cvjetove margarete, da bi bili lepi i krupni, dren da bi bili jaki, ljubičicu, da bi bili mirišljavi, vrbove grančice, da svi budu napredni.
U nekim krajevima se ubrano cveće ne unosi u kuću već se ostavlja u posudama sa vodom u dvorištu da prenoći. Po gradovima međutim, gde ljudi mahom žive u stanovima, razvio se običaj da se buketi ipak donose u sobe, potapaju u vodu sa zlatnim i srebrnim prstenjem i da se tom vodom djeca umivaju.
Vjeruje se da onaj ko prvi stigne i ubere cvijet dobija pravo na jednu želju koja će mu se sigurno ispuniti ako snažno vjeruje.
Ranije je bio običaj u celoj Srbiji da na ovaj dan šetaju okićeni cvećem. Do današnjih dana se održao običaj da momak od ubranog cvijeća napravi buket, u kome svaki cvet ima svoje značenje i nosi ga djevojci.
U Šumadiji momci i djevojke se okupljaju darujući uzajamno cveće, gde svaki cvet ima neko posebno značenje. Odlazak u crkvu od rane zore raširen je u Hercegovini, dok u Popovom polju ujutru naberu dosta mlečike, kojom se okite štale i torovi.
Na Cvijeti se izbegavalo sađenje povrća, naročito duleka i boranije, da ne bi samo cvalo a ne davalo roda.
Od praznika Cvijeti do Duhova, cveće se ne bere. U Srbiji su Cveti praznovani i kao narodni praznik, jer je tog dana 1815. godine, vožd Drugog srpskog ustanka, Miloš Obrenović, kod crkve u Takovu podigao narod na Turke.
Praznik Cvijeti ustanovljen je još od prvih hrišćanskih vremena, a svečano se proslavlja od trećeg veka nove ere, piše Kurir.
(Tanjug – Foto: Ilustracija)