Tokom isčekivanja odluke američkog predsjednika, Donalda Trampa, da li će narediti napad na Siriju, zbog navodnog korišćenja hemijskog oružja na civile u istočnoj Dumi, pojedine države podržale u SAD u tom nastojanju, dok se druge drže po strani ne dajući nikakve izjave.
Portparolka Bijele kuće, Sara Sanders, saopštila je da se tim za nacionalnu bezbjednost američkog predsjednika, Donalda Trampa, sastao u srijedu kako bi diskutovao o odgovoru SAD na “očiglednu upotrebu hemijskog oružja od strane sirijske vlade protiv sopstvenog naroda”.
Ona je istakla da još nije donijeta odluka o tome da li će američke snage napasti Siriju, iako je predsjednik na Tviteru zaprijetio ispaljivanjem “lijepih, novih i pametnih raketa”.
Ipak, Tramp je skoro napisao na Twitteru da bi napad na Siriju mogao biti “veoma brzo ili ne tako brzo uopšte”.
“Nikad ne reci kada bi napad na Siriju mogao da se dogodi. Moglo bi biti vrlo brzo, ili ne tako brzo uopšte! U svakom slučaju, SAD pod mojom administracijom, uradile su veliki posao u oslobađanju regiona od Islamske države. Gdje je naše “Ameriko hvala? – napisao je Tramp na Twitteru.
Njemačka kancelarka, Angela Merkel, izjavila je da se Berlin neće pridružiti vojnoj intervenciji u Siriji. Njemačka, prema njenim riječima, neće učestvovati u vojnim akcijama protiv Sirije.
Velika Britanija
Već tradicionalno najbliži saradnik SAD je Velika Britanija. Nakon nedavnog trovanja ruskog špijuna u Velikoj Britaniji, SAD su među prvima podržale odluku Londona o sankcijama Rusiji.
Britanska premijerka Tereza Mej naložila je da se britanske podmornice rasporede tako da im Sirija bude u dometu raketa i da budu spremne za napade na sirijsku vojsku. Britanski list “Dejli Telegraf” napominje da Mej iako još nije donijela konačnu odluku o tome da li će se Britanija pridružiti eventualnim udarima SAD, ističe da premijerka želi da britanske snage budu sposobne za brzo djelovanje. prenosi Rojters.
“Dejli telegraf” navodi, pozivajući se na neimenovane izvore u britanskoj vladi, da Britanija “čini sve što je potrebno” kako bi mogla da ispali krstareće rakete “tomahavk” iz podmornica protiv vojnih ciljeva u Siriji.
Francuska
Francuski predsjednik, Emanuel Makron, izjavio je da će odluka o izvođenju vojnih napada na navodna postrojenja za proizvodnju hemijskog oružja u Siriji biti donijeta u narednim danima, nakon dodatnog konsultovanja sa SAD i Velikom Britanijom.
“Treći element su crvene linije koje definiše Francuska. Ove crvene linije koje dijele i druge sile, nemaju nikakve veze sa razgovorima koji se odvijaju u Savjetu bezbjednosti Ujedinjenih nacija”, rekao je Makron na konferenciji za novinare sa saudijskim princom Mohamedom bin Salamanom, prenosi Rojters.
U tom kontekstu, rekao je francuski predsjednik, “mi ćemo nastaviti razmjenu tehničkih i strateških informacija sa našim partnerima, posebno sa Britanijom i Amerikom i u narednim danima ćemo objaviti našu odluku.”
On je naglasio da ukoliko bude bilo napada, mete neće biti saveznici sirijske vlade, niti bilo ko konkretno, nego hemijska postrojenja sirijske vlade, navodi agencija.
Međutim, u četvrtak je saopštio da će odluku o tome da li treba napasti pozicije sirijske vlade donijeti kada budu prikupljene sve neophodne informacije, prenosi Rojters.
“Moraćemo da donesemo odluke u dogledno vrijeme, kada procjenimo da je najkorisnije i najefektivnije”, kazao je Makron na francuskoj televiziji i dodao da prije toga “moraju da budu obavljene sve neophodne provjere”.
Izrael
Izrael je jedna od najbližih saveznica SAD i uvijek se snažno protivio vladavini Bašara al Asada. Ruska vojska saopštila je u ponedjeljak da su dva izraelska aviona F-15 izvela napad na sirijsku vazduhoplovnu bazu u provinciji Homs.
Rusko ministarstvo spoljnih poslova navelo je da su izraleski avioni izveli napad, u kojem je 14 ljudi poginulo, iz libanskog vazdušnog prostora i da j sirijski protivraketni sistem oborio pet od osam ispaljenih raketa, prenijela je agencija Rojters.
Izraelski premijer Benjamin Netanijahu iskoristio je svoj govor u srijedu na godišnjoj komemoraciji holokausta kako bi pozvao na djelovanje protiv Sirije zbog navodnog napada hemijskim oružjem.
“Događaji poslednjih dana nam pokazuju da je suprotstavljanje zlu i agresiji misija koja je obaveza svake generacije”, poručio je Netanijahu na početku komemoracije, iako nije direktno spominjao spor Vašingtona i Moskve.
“Vidjeli smo sirijsku djecu koja je ubijena hemijskim oružjem. Srca su nam pogođena tim groznim prizorima”, rekao je izraelski premijer.
Saudijska Arabija
Podršku SAD može sigurno očekivati od jednog od svojih najbližih saradnika na Bliskom istoku, Saudijske Arabije. Upravo ova zemlja je jedna od rijetkih koju je američki predsjednik posjetio od dolaska na vlast. Naročito bi trebalo naglasiti njihov dugogodišnji sukob sa Iranom, koji logistički i vojno aktivno podržava sirijskog predsjednika.
Procjenjuje se da Saudijska Arabija ima u svojoj vojsci 300.000 ljudi, a nedavno su kupili i moderni arsenal upravo od SAD.
Ko pruža podršku Siriji?
Rusija
Rusija, na prvom mjestu. Odmah nakon navodnog napada hemijskim oružjem, rusko Ministarstvo spoljnih poslova saopštilo je da su navodi o hemijskom napaduu Siriji lažni i da bi svaka vojna akcija koja bi bila preduzeta na osnovu tako “izmišljenih i isfabrikovanih izgovora” mogla dovesti do teških posljedica.
“Širenje lažnih priča o upotrebi hlorina i drugih otrovnih supstanci od strane sirijskih vladinih snaga se nastavlja. Još jedna takva isfabrikovana informacija o navodnom hemijskom napadu u Dumi pojavila se u subotu”, navelo je ministarstvo u saopštenju.
“Mi sMo nedavno više puta upozoravali na tako opasne provokacije. Cilj takvih lažnih spekulacija, odsustvo bilo kakve utemljenosti predstavlja zaštitu terorista… kao i pokušaj pravdanja eventualne spoljne upotrebe sile”, dodaje se u saopštenju.
Rusija je na najavu mogućeg reagovanja upozorila SAD da će Moskva eventualni napad na Siriju smatrati ratnim zločinom, navodeći da bi on mogao da izazove direktan vojni sukob.
“Rusija je obećala da će oboriti svaku i sve rakete ispaljene na Siriju. Spremi se Rusijo, jer će rakete letjeti, lijepe i nove i pametne. Ne bi trebalo da budete partneri životinji koja ubija gasom, a koja ubija svoj narod i uživa u tome”, poručio Tramp u srijedu na Twitteru.
Iran
Sirija je Iranu jedini saveznik među arapskim zemljama. Od početka rata libanski Hezbolah se bori protiv neprijatelja sirijskog predsjednika Bašara al Asada, zajedno sa iranskom revolucionarnom gardom.
Iran je takođe na konstantnoj meti američkog predsjednika, koji od kampanje za predsjedničke izbore ističe da je nuklearni sporazum koji je potpisan sa njima ide na štetu SAD.
Jozef Braml iz Njemačkog društva za spoljnu politiku i autor knjige “Trampova Amerika – na račun slobode”, o mogućim napadima SAD na Siriju, smatra da se tu zapravo radi o nečemu sasvim drugom.
U intervjuu za “Dojče vele” je rekao da smatra da će SAD izvesti vazdušne napade protiv Sirije, ali da za razliku od onoga prij godinu dana (kada su SAD takođe napale Siriju poslije upotrebe hemijskog oružja) to neće biti samo simbolično.
Prema njegovom mišljenju, Trampove pijretnje da će saveznici sirijske vlade “platiti visoku cijenu”, prvenstveno treba da se plaši Iran.
Prije svega bi Iran trebalo da bude spreman, jer je on i iz drugih razloga na nišanu SAD. One snage koje u Siriji podržava Iran – te će vjerovatno i biti bombardovane. SAD bi mogle da presjeku i vazdušni most tih trupa koji se dijelom proteže i nad iračkim vazdušnim prostorom.
Prijetnje pojedinih zapadnih država da će napasti Siriju su zasnovane na lažima, nakon oslobađanja istočne Gute, izavio je savjetnik iranskog predsjednika Ali Hamneia, Ali Akbar Velajati .
On je dodao i da se nada da će sirijska vojska i njene saveznice uspjeti da otjeraju američke trupe iz istočne Sirije i preuzmu Idlib od pobunjenika na sjeverozapadu zemlje.
“Idlib je važan sirijski grad i nadamo se da će uskoro biti oslobođen. Oblast istočno od Eufrata je takođe veoma važna”, rekao je Velajati i dodao da se Iran nada da će biti preduzeti krupni koraci da bi se ta oblast oslobodila i protjerali Amerikanci.
Nezavisne novine