Cvijanovićeva je istakla da Vlada Srpske, uprkos teškim vremenima i složenoj eokonomsko-finansijskoj situaciji kojom je cijela regija opterećena, uspijeva realizovati planirane projekte i aktivnosti.
“To, naravno, ne ide uvijek željenom dinamikom, ali bitno je da nismo odustali ni od jednog značajnijeg projekta, niti smo smanjivali prava i davanja iz budžeta. Što se tiče političkih prilika, smatram da smo i tu u prednosti u odnosu na drugi entitet ili nivo BiH, jer vlast Republike Srpske počiva na jasnoj parlamentarnoj koalicionoj većini, istestiranoj u prethodna dva mandata, što garantuje stabilnost institucija”, navela je Cvijanovićeva za “Večernji list”, izdanje za BiH.
Podsjetivši da je opozicija u jednom periodu nametala tezu kako su navodno blizu da preuzmu većinu u parlamentu, Cvijanovićeva je istakla da se desilo zapravo suprotno, jer je počelo da se osipa i ono čime su ranije raspolagali.
Ona je rekla da će Vlada nastojati da ispuni sve obaveze do kraja godine uprkos tome što nije dobila tranšu MMF-a skoro godinu dana i učiniće sve da budžetski korisnici ne trpe veće posljedice zbog izostanka sredstava MMF-a.
“Tranše MMF-a ne dobijamo skoro godinu dana, jer su izostale one koje smo trebali povući krajem prošle godine i one nakon toga, pa smo opet živjeli, isplaćivali plate, penzije, izvršavali tekuće obaveze, servisirali dug i po pravilu, više vraćali duga, nego što smo se zaduživali. Izostanak sredstava od MMF-a jeste otežao izvršenje obaveza, i problema jeste bilo, ali smo funkcionisali”, naglasila je premijer Srpske.
Na pitanje da li očekuje podršku partnera u Narodnoj skupštini Srpske za izglasavanje izmjena Zakona o radu, Cvijanovićeva je rekla da je taj zakon sastavni dio Reformske agende, koju su usvojili svi nivoi vlasti, i gotovo sve političke partije, jer je svaka od njih u vladajućem bloku na nekom od nivoa vlasti.
“Prema toj logici, trebalo bi da sve te partije podrže izmjene zakona, ali ne očekujem da će, na primjer, SDS i PDP-NDP, iako su zdušno podržali Reformsku agendu u Savjetu ministara, podržati taj zakon i u Narodnoj skupštini Srpske”, dodala je Cvijanovićeva.
Komentarišući tvrdnje sindikata da izmjenama ovog zakona bitno slabe pozicije radnika, premijer Srpske je rekla da umjesto što se spekuliše o nekim navodno pogubnim rješenjima u zakonu, a da ih niko nije ni vidio, bilo bi korisnije da sindikat, poslodavci i Vlada, u partnerstvu i govoreći konkretnim jezikom, rade na traženju rješenja koja će biti dobra, ali i realna i održiva.
“Jednostavno, mislim da je odbijanje da se razgovara propuštanje prilike da se do takvih rješenja i dođe. Nikom nije namjera da slabi pozicije radnika, već da se uvaži realnost u kojoj funkcionišemo, i da se utvrde prioriteti, a smatram da to prevashodno znači – imati radno mjesto i dobiti zarađenu platu na koju se plaćaju porezi i doprinosi”, pojasnila je Cvijanovićeva.
Ona je navela da Vlada Republike Srpske još nije utvrdila dinamiku donošenja tog zakona, iako su u par navrata analizirali postojeće odredbe i upoređivali ih sa zakonskim rješenjima zemalja u okruženju, tako da je potpuno otvoren prostor za razgovor sa socijalnim parnterima, ali i za jednu širu raspravu.
Govoreći o opravdanosti zahtjeva za povećanje PDV-a i drugih mjera kako bi se namakla nedostajuća sredstva, premijer Srpske je rekla da jedino u BiH nikako nije došlo do povećanje stope PDV-a, dok su to činile sve zemlje u okruženju, kao i zemlje EU tokom prethodnih godina.
“Neke su to činile i više puta od početka ekonomske krize, očito da bi time nadomjestile nedostajuća sredstva, koristeći to kao jednu od mjera fiskalne konsolidacije. Opredjeljenje Vlade Republike Srpske je da imamo diferenciranu stopu, pri čemu bi se niža stopa primjenjivala na osnovne prehrambene proizvode, dječiju hranu i odjeću, lijekove”, rekla je ona.
Cvijanovićeva je navela da se sa tim ne slaže MMF, koji smatra da treba zadržati jedinstvenu stopu, a u okviru praćenja realizacije Reformske agende izvršiti i procjenu u vezi sa eventualnim povećanjem PDV-a.
Što se tiče reforme penzijskog sistema, Cvijanovićeva je rekla da je MMF naveo da Republika Srpska treba da nastavi sa reformom, a da FBiH treba da uđe u reformu koju je Srpska izvršila prije par godina.
Ona je naglasila da redovnost isplate penzija u Republici Srpskoj tokom svih ovih godina krize nije bila ugrožena, a u prethodne dvije godine uspjelo se, kroz nekoliko koraka, povećati penzije za više od 11 odsto.
“Sve to, naravno, nije dovoljno, ali smo pokazali spremnost da radimo na poboljšanju materijalnog statusa najstarijeg stanovništva. Sa reformom će se ići dalje, a paralelno mora da se jača privreda, ali i rad kontrolnih organa kako bi se poboljšala naplata doprinosa i suzbijala siva ekonomija, a predviđena je i reorganizacija Fonda PIO i prelazak na trezorsku isplatu penzija”, najavila je Cvijanovićeva, istakavši da, u svakom slučaju, smanjenje penzija nije opcija, a redovnost isplate će biti obezbijeđena i u narednom periodu.
Komentarišući činjenicu da su konačno bošnjačke stranke u Savjetu ministara BiH i federalnoj Vladi prihvatile mehanizam koordinacije u onoj formi kakvog ga je prije dvije godine prihvatila Vlada Republike Srpske, Cvijanovićeva je rekla da je, nažalost, izgubljeno dosta vremena, te da je jedino razumno rješenje da svaki nivo vlasti provodi evropske obaveze u skladu sa svojim ustavnim nadležnostima, a mehanizmom koordinacije se obezbjeđuje da kretanje BiH, kao složene države ka EU bude organizovano i plansko, i da počiva na dogovoru i redu, a ne na preglasavanju i neredu.
“Ne znam zašto u FBiH vlada tolika histerija oko uloge kantona u procesu evropskih integracija, kad je njihova nadležnost u pojedinim pitanjima evidentna, negdje imaju isključivu nadležnost, a negdje podijeljenu sa FBiH. Ali, isto tako je potpuno besmislena i priča koju su plasirali neki političara iz Republike Srpske, koji su na vlasti na nivou BiH, tvrdeći da se priznavanjem pozicije kantona u mehanizmu koordinacije navodno nivo entiteta svodi na nivo kantona, odnosno urušava pozicija Srpske”, rekla je Cvijanovićeva.
Ona je ocijenila da je to totalna glupost, jer se obaveze iz procesa integrisanja jednostavno alociraju nivou vlasti koji je po Ustavu nadležan da ih provede, i tu niko nikoga niti može da svodi na ovaj ili onaj nivo, niti može nešto da mu uzurpira.
“Neki, opet, kažu kako ovakav mehanizam koordinacije daje mogućnost da svako nešto blokira, ali ne vide da se njime kroz različite formacije političkog ili operativno-tehničkog karaktera upravo podstiče komunikacija i dogovaranje različitih nivoa vlasti, a time i prohodnost rješenja. Izgleda da svako vidi ono što želi da vidi, i tu nema pomoći”, dodala je premijer Srpske.
Na pitanje da li je optimista da bi BiH mogla skoro podnijeti aplikaciju za članstvo u EU, Cvijanovićeva je rekla da bi bilo dobro da se za to što prije steknu preduslovi znajući da tek iza toga slijede teže dionice puta – dobijanje statusa kandidata za koje se veže pitanje “Sejdić-Finci”, potom dobijanje datuma za pregovore, što opet može dugo da traje, a tek onda kroz pregovore dolazi najteži dio puta.
“Ali, ako ova migrantska kriza postane još masovnija, a EU ne uspije u kratkom roku definisati konkretan i jedinstven stav po tom pitanju, teško mi je vjerovati da će se EU baviti našom aplikacijom, osim ako to ne bude potrebno kao pozitivan signal u moru političkih, ekonomskih, socijalnih i bezbjednosnih problema koje talas migranata i izbjeglica nosi sa sobom.
Ne kažem da će se umanjiti angažman EU prema nama, ali on je na jedan sasvim poseban način još usmjeren na prostor Balkana pri čemu se kroz evropski put ovih zemalja još uvijek više nastoji u njima spriječiti neki potencijalno loš scenario, nego što se realno vode ka članstvu u EU”, rekla je predsjednik Vlade Srpske.
Govoreći o referendumu o pravosuđu BiH, Cvijanovićeva je rekla da je Narodna skupština Republike Srpske donijela odluku o održavanju referenduma, a u međuvremenu su otvorena vrata za intenzivniju raspravu u okviru strukturalnog dijaloga, koji realno, ukoliko za tim postoji želja svih, može da proizvede dobra rješenja.
Što se tiče građana Republike Srpske, rekla je Cvijanovićeva, opšti je stav da su Sud i Tužilaštvo BiH u funkciji bošnjačke politike i kažnjavanja srpskog naroda, i da te pravosudne institucije stvaraju pravnu nesigurnost, umjesto da daju pravnu sigurnost, kao i da se izbor nosilaca pravosudnih funkcija vrši u zatvorenom i netransparentnom sistemu.
“Ako skoro polovina građana BiH ima takav stav prema njenim pravosudnim institucijama, onda valjda tu nešto treba da se preduzme. To što im se govori kako nemaju pravo da se o tome izjašnjavaju jer je to suprotno ovim ili onim principima neće umanjiti njihovu želju za referendumom, niti će uticati da oni promijene svoje mišljenje o tim institucijama. Znači, problem je mnogo veći, pa mu se ozbiljnije treba i prići”, istakla je Cvijanovićeva.