Broj studenata u BiH u svega deceniju smanjen je za skoro 18.000.
U ovoj akademskoj godini na prvi ciklus studija visokog obrazovanja upisano ih je 87.548, a u 2008/2009. godine bilo ih je 105.358.
Svi se slažu da je osnovni problem demografske prirode te ističu da i u državama u okruženju gotovo svi univerziteti bilježe smanjen broj vlasnika indeksa.
Demograf Stevo Pašalić kaže da, u situaciji kada imate ukupno smanjenje broja stanovnika, odnosno broja rođenih, to za posljedicu ima i manji broj onih koji pohađaju osnovne škole, srednje škole te fakultete.
“Trend smanjenja broja studenata prisutan je gotovo u cijeloj Evropi. Rumunija je za deset godina izgubila 50 odsto studentske populacije”, rekao je Pašalić za “Nezavisne”.
Pašalić, koji je i rektor Univerziteta u Istočnom Sarajevu, kaže da svi javni univerziteti bilježe izražen pad broja studenata, dok su privatni, kako dodaje, u totalnom demografskom kolapsu.
“I Sarajevski univerzitet, koji je najveći, takođe već osjeti smanjenje broja studenata. Ali i svi drugi univerziteti u BiH, ali, recimo, i u Srbiji. To je boljka cijele jugoistočne Evrope. Bojim se da bismo se mi još više ‘ispraznili’, hipotetički, ako bismo ušli nekada u EU”, rekao je Pašalić.
Podaci koji su nam ustupljeni sa Univerziteta u Banjaluci nedvosmisleno ukazuju na to da i oni i te kako, kada je riječ o broju studenata, bilježe minuse.
“Na prvom ciklusu studija u akademskoj 2008/2009. godini na Univerzitetu u Banjaluci bilo je upisano 16.949 studenata. U akademskoj 2018/19. godini na prvom ciklusu studija upisano je 11.690 studenata”, rekli su za “Nezavisne” iz Univerziteta u Banjaluci.
Dodaju da je više faktora koji utiču na smanjenje broja studenata, od negativnog prirodnog priraštaja do migracija, odlaska mladih i slično.
“Svake godine imamo sve manje učenika upisanih u prve razrede osnovnih škola, a što kroz određeno vrijeme osjetimo i mi u visokom obrazovanju. I u okruženju gotovo svi univerziteti imaju sličan problem, a to je manjak studenata”, kazali su iz Univerziteta u Banjaluci.
Smanjen broj studenata prouzrokovao je i skromniji broj diplomaca. Po podacima Agencije za statistiku BiH, u 2008. godini diplomiralo ih je 15.013. Brojka je, deset godina kasnije, bila siromašnija – lani je diplomu steklo njih 14.220.
Istovremeno, najsvježiji podaci o broju nezaposlenih pokazuju da 34.507 osoba sa fakultetskom diplomom traži posao.
Hodžić: Odlaze cijele porodice
U skladu s Akademskim kalendarom Univerzitet u Sarajevu (UNSA) raspisao je konkurs za upis studenata u akademskoj 2019/2020. godini.
Konkurs omogućava upis 6.457 studenata na prvi ciklus i integrisani studij, 4.158 studenata na drugi ciklus studija, 170 kandidata na stručni studij te 114 kandidata na specijalistički studij – na više od 500 studijskih programa.
Aida Hodžić, prorektor za nastavu i studentska pitanja UNSA, kazala je da će, u situaciji demografskog pada i migracija stanovništva, broj upisanih i za malo veći od prošlogodišnjeg zapravo biti uspjeh.
“Po mom sudu, što pokazuje i statistika, imamo demografski pad. Neki podaci pokazuju da je samo u 2013. i 2014, i u odnosu na, na primjer, prošlu godinu, oko 20 posto manje srednjoškolaca u BiH”, kaže ona. Kao razlog ističe i migracije cijelih porodica iz BiH, posebno mladih ljudi.
“Mnogo država želi te mlade ljude, koji žele nastaviti školovanje u inozemstvu. Nude im i stipendije, što im je dobra prilika da se educiraju, ali i pronađu zaposlenje”, naglasila je ona.
(Fena)