Ministarstvo kulture i informisanja Srbije zatražilo je od Uneska da preporuči eksperte iz oblasti zaštite stare i rijetke rukopisne knjige koji bi se kao konsultanti priključili radu srpskih stručnjaka o pitanju mogućih konzervatorskih intervencija na Miroslavljevom jevanđelju, spomeniku srpske pismenosti od izuzetnog značaja.
Ministarstvo je odlučilo da uputi pismo Unesku nakon izvještaja Ekspertske radne grupe za utvrđivanje ukupnog stanja rukopisa, koja je ocijenila da je potrebno razmotriti razvezivanje kodeksa imajući u vidu činjenicu da je prilikom posljednje konzervacije rukopisa 1998. godine došlo do greške u povezivanju prvog dvolista prvog tabaka.
Budući da se to razlikuje od ranije iznesenog mišljenja konzervatorske grupe koja smatra da neophodni set intervencija podrazumijeva i određeni stepen rizika za pergamentne listove, Ministarstvo se obratilo Unesku molbom da preporuči priznate međunarodne stručnjake sa kojima bi domaći konzervatori mogli da se konsultuju o daljim koracima za zaštitu knjige.
Ministarstvo je podsjetilo da je početkom prošle godine, radi veće vidljivosti, dostupnosti i kvalitetnijeg predstavljanja i promocije srpskog nacionalnog kulturnog blaga, pokrenulo projekat digitalizacije Miroslavljevog jevanđelja, najstarijeg sačuvanog srpskog ćiriličkog rukopisa.
U projekat su uključeni Narodni muzej, Narodna biblioteka Srbije i Audio-vizuelni arhiv i centar za digitalizaciju Srpske akademije nauka i umetnosti /SANU/.
U skladu sa Sporazumom o saradnji u oblasti digitalizacije Miroslavljevog jevanđelja, izvršeno je snimanje knjige u zatečenom stanju, bez raskoričavanja. Snimanje je obavljeno u specijalno opremljenoj prostoriji Narodnog muzeja i trajalo je od sredinr jula do kraja avgusta 2021. godine.
Cijeli postupak digitalizacije rađen je pod nadzorom kustosa i konzervatora, u klimatizovanom prostoru Narodnog muzeja, specijalno pripremljenom za rad na snimanju ovog jevanđelja.
Nakon pregleda snimaka primijećeno je da postoji greška u povezivanju prvog dvolista prvog tabaka koja je nastala nakon konzervacije 1998. godine.
Prilikom povezivanja prve sveščice došlo je do greške kada je jedan dvolist u cjelosti stavljen na početak, a da u njega nisu položeni ostali dvolisti te sveščice, tako da se, kao rezultat, osmi list našao ispred drugog.
Iako to ne ugrožava stanje knjige, Ministarstvo je formiralo Ekspertsku radnu radi utvrđivanja ukupnog stanja rukopisa.
Ministarstvo ističe da je u toku druga faza realizacije projekta digitalizacije koja podrazumijeva zaštitu digitalnih snimaka Miroslavljevog jevanđelja od zloupotrebe na internetu i načina na koji će biti regulisana njihova dostupnost.
– Zbog toga je izuzetno važno da sve institucije uključene u projekat obezbijede iste uslove, što znači da je neophodno da na sajtovima objavljeni snimci imaju iste setove softverske zaštite, veličinu i prateće stručne opise – ističe se u saopštenju.
Snimci će javno biti dostupni nakon obezbjeđivanja softverske zaštite, sačinjavanja propratnih tekstova za snimke, prilagođavanja rezolucije i veličine snimaka formatu pogodnom za objavljivanje i pravljenja dijela sajtova posvećenih isključivo materijalu Miroslavljevog jevanđelja na sajtovima.
Јavnost će o cijelom projektu digitalizacije spomenika srpske pismenosti od izuzetnog značaja detaljnije biti upoznata na izložbi koja će biti otvorena krajem godine u Galeriji nauke i tehnike SANU.
Miroslavljevo jevanđelje je, kao najraskošnije opremljen rani srpski rukopis ispisan na najfinijem pergamentu koji krasi gotovo 300 pozlaćenih inicijala i minijatura, 1979. godine proglašeno za kulturno dobro od izuzetnog značaja, a u junu 2005. upisano je i na Uneskovu listu “Pamćenje svijeta”.
RTRS