Predsjednik Dokumentaciono-informacionog centra “Veritas” Savo Štrbac ocijenio je da je nedavno objavljeni originalni spisak Diane Budisavljević sa imenima i prezimenima 5.800 srpske djece spasene iz ustaških logora dragocjen istorijski dokument, koji će razjasniti mnoge dileme.
Štrbac je istakao da je najvažnije to što se u dokumentu, koji je u petak, 21. aprila, objelodanio direktor Muzeja žrtava genocida Dejan Ristić, nalaze ne samo osnovni podaci o toj djeci – nego i ko ih je preuzeo i u koje su porodice otišla, tako da postoji mogućnost da oni koji su još živi mogu da pronađu svoju braću i sestre iz tog vremena, sa kojima su izgubili kontakt.
– Dokument je veoma značajan sa istorijskog aspekta, posebno ako imamo na umu istorijsku reviziju u Hrvatskoj, prvenstveno kada je riječ o Јasenovcu. Međutim, mislim da su imena koja se ovdje pojavljuju već negdje zapisana – izjavio je Štrbac Srni.
On je naveo da je logoraš Dragoje Lukić, kozaračko dijete u vrijeme Drugog svjetskog rata, uložio mnogo truda da pronađe dvadesetak hiljada djece koja su bila u ustaškim logorima.
– Na kraju krajeva, i u Memorijalnom centru Јasenovac imate imena i prezimena 20.000 djece i podatke o tome ko su, šta su i odakle su. Naravno, istoričari će uporediti spiskove iz ovog dokumenta Diane Budisavljević sa onim postojećim. Vjerovatno je da su oni već popisani, ali je ovaj spisak mnogo širi i mnogo važniji – ocijenio je Štrbac.
Štrbac je podsjetio da se u Hrvatskoj, uglavnom, nije dovodilo u pitanje da su ta djeca bila u logorima, da ih je Diana Budisavljević preuzela i poslala mahom hrvatskim porodicama.
– Posebno je riječ o djeci čiji su roditelji ili pobijeni ili odvedeni dalje u logore po Njemačkoj. Hrvati od toga prave `humanitarnu akciju` i pripisju to tadašnjoj ustaškoj vlasti i državi, kao i mnogim, navodno, humanim ljudima u Hrvatskoj, koji su preuzeli brigu o toj djeci – rekao je Štrbac.
Autentični spisak sa imenima i prezimenima srpske djece biće izložen od sutra u 12.00 časova, pa u narednih deset dana u atrijumu Narodnog muzeja Srbije.
Muzej žrtava genocida u Beogradu došao je u posjed originala spiska Diane Budisavljević sa imenima i svim podacima oko 5.800 srpske djece spasene iz ustaških logora smrti Nezavisne Države Hrvatske, za koji se mislilo da je izgubljen ili uništen, saopštio je prošle sedmice direktor Muzeja žrtava genocida u Beogradu Dejan Ristić.
Ristić je naveo da je spisak srpske djece nastao u “Zavodu za gluhonijemu djecu” u Zagrebu u okviru “akcije Diane Budisavljević” i prvi put je predstavljen javnosti.
Prema njegovim riječima, taj spisak sadrži imena i prezimena djece, njihovih roditelja, datum i naziv logora iz kojeg su spasena, kao i starosnu dob i identitet hrvatskih usvojilaca.
Ristić je naveo da je ovaj spisak djece nastao u drugoj polovini 1942. godine nakon Bitke na Kozari, te da je riječ o prvorazrednom istorijskom izvoru do sada nepoznatom javnosti za koji se smatralo da je nestao tokom Drugog svjetskog rata.
– Mi sada prvi put živoj deci, koja su sada ljudi u dubokoj starosti i koja još tragaju za svojim identitetom, kao i njihovim potomcima, možemo da ponudimo podatak koji je njihov stvarni identitet – rekao je Ristić.
RTRS