U tekstu se navodi da je 11 dana nakon što je proglašena globalna pandemija kovid-19, TV publika u Srbiji doživjela izvanredan prizor i podsjeća da je predsjednik Vučić poljubio kinesku zastavu u znak zahvalnosti za medicinsku i zaštitnu opremu, a kinesko medicinsko osoblje sletjelo je u Beograd 22. marta prošle godine. Preko noći su širom srpske prestonice nikli bilbordi na kojima je predsjednik Kine i natpis „Hvala, brate Si”, navodi se u tekstu objavljenom na sajtu Atalnskog savjeta.
Ocijenjuje se da je izvor ovog, kako je navedeno, pravog primjera kineske diplomatije, izgrađen na naprednim ekonomskim i diplomatskim vezama Pekinga i Beograda.
Navedeno je da je nakon medicinske pomoći koja je stigla u Srbiju Kina finansirala mrežu laboratorija za testiranje na korona virus. Sredinom januara u Srbiju je sletio drugi avion, koji je isporucio milion doza kineske vakcine “Sinofarm”, koje je dočekao predsjednik Vučić.
Pola godine kasnije, kako se ističe u tekstu, narativ se promjenio. Više nije riječ o tome da Kina napada Zapad sa Balkana, već o sposobnosti Srbije da, kako je navedeno, uradi više od onoga što se očekivalo da može. Srpske vlasti postigle su impresivan napredak u vakcinisanju svojih gradana i upotrebi vakcina kao “diplomatskog alata”.
Ističe se da je u zemlji koja ima nešto više od sedam miliona stanovnika, dato 5,15 miliona doza vakicna, a više od 2,4 miliona ljudi, odnosno više od trećine građana Srbije, primilo je dvije doze vakcine. Npominje se i da je Srbija donirala vakcine susjedima – Crnoj Gori, Sjevernoj Makedoniji, Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini. Takođe, kako se ističe, građani susjednih zemalja mogli su da se registruju i vakcinišu tokom posete Srbiji.
Beograd je iskoristio trenutak kada se kooperativni program Kovaks, koji vodi Svjetska zdravstvena organizacija, pokazao strahovito sporim u nabavci vakcina, a članice EU bile zauzete brigom o svojim građanima ukazuje Atlantski savjet.
U tekstu se, međutim, ocijenjuje da Kina jeste dio uspjeha Srbije, ali nije cijela pričca. Podsjeća se da je predsjednik Vučić primio kinesku vakcinu pred TV kamerama u selu na istoku Srbije, a da je Vlada objavila planove za lokalnu proizvodnju Sinofarma u partnerstvu sa Ujedinjenim Arapskim Emiratima.
U tekstu se ukazuje da se Srbija nije oslonila samo na to i da je prvu pošiljku Fajzerove vakcine dobila već u decembru 2020. godine. Premijerka Ana Brnabić tada se vakcinisala, mnogo prije većine drugih evropskih lidera. Ruska vakcina Sputnjik V stigla je u Srbiju u januaru, a početkom juna beogradski Institut Torlak postao je prvi objekat van Ruske Federacije koji je proizveo tu vakcinu, napominje se u tekstu.
Pošiljka vakcine AstraZeneka stigla je u Srbiju u februaru, navedeno je u tekstu i naglašeno da je Srbija nabavljala vakcine iz svih izvora – Kine, Rusije i zapadnih kompanija i da je maksimalno iskoristila zalihe koje je akumulirala.
Ovakav odgovor na kovid-19 daje besprijekornu ilustraciju srpske spoljne politike, ocijenjuje se u tekstu i ukazuje da Vučić nije zainteresovan da se prikloni ni Kini ni Zapadu, pogotovo u trenutku kada se raste konkurencija moći između Pekinga i Vašingtona.
Prema mišljenju autora teksta, Vučić vjeruje da interesima Srbije i njegovom licnom programu najviše odgovara otvorenost za poslovanje sa svima. Dodaje se da takav položaj odražava dugogodišnju ravnotežu Beograda između EU i Sjedinjenih Država, s jedne strane, i Rusije, s druge strane.
„Sjedite na dvije stolice”, kako je Srbiju opisao americki diplomata Brajan Hojt Ji 2017. godine.
Ocijenjuje se da je u slučaju Srbije “vakcina diplomatija” pokazala fleksibilnost države i dodaje da je Srbija u vakcinaciji prošla mnogo bolje od svojih prozapadnih susjeda kao što su Severna Makedonija i Crna Gora, koje su članice NATO-a, kao i da je Vučić dobio pohvale i u cijelom regionu.
Kako zaključuje Atlantski savijet, velike su šanse da će predsednik Vučić i u narednom periodu nastaviti politiku saradnje i sa Istokom i sa Zapadom, a “vakcina diplomatijom” apsolutno je “ukrao šou”.
Tanjug