SAD su pripremile specijalni “kosovski paket”, koji će u narednim nedjeljama biti predstavljen najprije predsjedniku Srbije Aleksandru Vučiću, a odgovor očekuje takođe u narednim nedjeljama, pišu Večernje novosti.
List, pozivajući se na izvore, navodi da Vašington predlaže šira izvršna ovlašćenja za zajednicu srpskih opština, a ako bi pristala, Srbiji bi bio omogućen ulazak u EU.
Ovaj dokument Vašingtona, sa izraženom geopolitičkom notom, tiče se direktno statusa Kosmeta i umnogome može da odredi dalji strateški pravac Srbije.
Radni “kosovski tekst” administracije američkog predsjednika Donalda Trampa, o kojem bi moglo da bude riječi već prekosutra, kada u Beograd dolazi novi pomoćnih američkog državnog sekretara za Evropu i Evroaziju Ves Mičel, sadrži nekoliko ključnih tačaka.
Jedna od njih predviđa da zajednica srpskih opština dobije šira izvršna ovlašćenja i pojačane nadležnosti u oblastima zdravstva, prosvjete i kulture.
Zajednica bi tijesno institucionalno bila povezana sa potredsjednikom vlade /samoproglašenog/ Kosova, koji bi dolazio iz redova srpskog naroda i koji bi praktično bio kontrolor njenog rada i sprovođenja ovlašćenja.
Od Beograda se očekuje da omogući ulazak Prištine u međunarodne organizacije, a ako Srbija pristane na ovaj paket, bio bi joj omogućen ulazak u EU, dok bi joj SAD garantovale širu ekonomsku i diplomatsku podršku u međunarodnoj političkoj areni.
Sagovornici iz diplomatskih krugova ocjenjuju da se Amerika odlučila na ovaj korak jer su nezadovoljni inertnošću Brisela kada je riječ o kosovskom pitanju.
Takođe, u kontekstu sve življe neformalne opcije o podjeli Kosmeta, vašingtonskoj administraciji ne odgovara da Beograd i “de jure” preuzme sjever, jer bi se time stvorila tampon-zona između Bošnjaka i Albanaca, njihovih pouzdanih saveznika, a Srbija bi preuzela kontrolu nad Kopaonikom i Zubinim Potokom, koji su važne strateške tačke.
List navodi da bi prva posljedica odbijanja “kosovskog paketa” mogla da bude blokada evrointegracija Srbije, odnosno gubitak šanse da postane članica EU.
Drugi faktor rizika je, kako se procjenjuje, gubitak direktnih stranih investicija, prije svega iz država EU, što bi bio ogroman udarac za srpsku privredu, koja polako podiže glavu.
O svim ovim crnim scenarijima, napominje se u tekstu, srpskim zvaničnicima je “natuknuto” preko nezvaničnih zapadnih diplomatskih kanala.
List ocjenjuje da Vučić odbijanjem američkog “papira” sigurno rizikuje, i to ne samo svoju političku karijeru, koja je do sada munjevito išla uzlaznom putanjom.
“Primeri iz nedavne prošlosti dovoljno govore o tome kako su prolazili oni koji su se oglušili na američka gotova rešenja”, navodi se u tekstu, uz ocjenu da je ovaj “paket” još jedan šamar evropskoj diplomatiji, i to u njenom dvorištu, u kojem ona skoro punih pet godina nije u stanju da privoli prištinsku administraciju da ispuni ono na šta se obavezala Briselskim sporazumom.
(Večernje novosti)