Manastiri Srpske pravoslavne crkve na Kosovu i Metohiji, koji pripadaju Raško-prizrenskoj eparhiji, a u kojima boravi oko stotinu monaha i monahinja, nemaju adekvatnu zaštitu, a gotovo svima je uzurpirana imovina.
Najdrastičniji primjer kršenja vlasništva imovine SPC-a na Kosovu i Metohiji, osim uzurpacije imanja Visokih Dečana, jeste i zauzimanje jedne od zgrada konaka Crkve Svetog Nikole u Prištini, koju sada koristi Agencija za borbu pritiv korupcije samoproglašenog Kosova.
Iako svaka svetinja posjeduje dokumenta i dokaze o svom nastanku i izgradnji, Albanci ih i dalje svojataju i pokušavaju da ih prikažu kao svoje kulturno blago, pišu “Večernje novosti”.
Izuzev Visokih Dečana, Pećke Patrijaršije i manastira na sjeveru Kosmeta, svi srpski pravoslavni manastiri pretrpjeli su napade tokom 1999. godine i u martovskom pogromu 2004. godine, a prema podacima SPC, od 1999. godine uništeno je ili oštećeno oko 130 pravoslavnih hramova.
Manastir Svetih vrača Kozme i Damjana u Zočištu u opštini Orahovac, prema riječima monaha, često je na meti napada Albanaca koje monaštvo ovog manastira kamenuju kada izvode radove, čak i unutar manastirskog kruga.
“Iako je suštinski problem svetinja na Kosmetu, kao i srpskog naroda, bezbednost, taj osećaj i delimične sigurnosti razlikuje se u zavisnosti od sredine. Nije isto boraviti u Gračanici u srpskom okruženju ili u Manastiru Devič, koji je u totalnoj izolaciji, gde za monaštvo nikada nije bilo bezbedno”, rečeno je u Eparhiji raško-prizrenskoj.
Oni su napomenuli da je trenutno bezbjednosna situacija prilično stabilna, ali da uvijek može da iznenada eskalira, kao što se dogodilo tokom martovskog pogroma 2004. godine.
(Srna)